Enerji Arzında Artan Talep ve Kömürün Önemi
Dünya birincil enerji arzı, 1973 ve 2017 yılları arasında 2,2 kat artarak 13.511 mtep’e ulaşmıştır. Bu dönemde enerji arzının %34 oranında büyümesi ve bu büyümenin büyük bir kısmının Asya’dan kaynaklanması dikkat çekicidir. Özellikle Çin ve Hindistan’daki enerji talebinin artışı, bu bölgelerin dünya enerji piyasasındaki etkisini göstermektedir. Aynı zamanda, gelişmiş ülkelerde birincil enerji arzı ya azalmış ya da aynı düzeyde kalmıştır (BP, 2018).
Enerji Kaynaklarının Değişen Yüzü
1973-2017 yılları arasında, dünyada petrolün payı %46,2’den %34’e düşerken, doğalgazın payı %16’dan %23’e, nükleer enerjinin payı %0,9’dan %4’e ve yenilenebilir enerji kaynaklarının payı ise %1,9’dan %4’e yükselmiştir. Aynı dönemde kömürün payı ise %24,5’dan %28 düzeyine ulaşmıştır (BP 2018).
Kömürün Artan Rolü
Yeni yüzyılın ilk 17 yılında kömürün toplam enerji arzı içerisindeki payı, %23,1’den %28 düzeyine yükselmiştir. Bu, kömürün hala önemli bir enerji kaynağı olarak kaldığını göstermektedir (BP, 2018).
Geleceğe Bakış: Enerji Talebinin Tahminleri
Uluslararası Enerji Ajansı’nın tahminlerine göre, dünya birincil enerji talebi 2017 yılına göre %45,3 oranında artarak 2040 yılında 19.637 mtep seviyesine yükselecektir. Bu durumda 2040 yılında petrolün payı %27,5 ve kömürün payı %27,1 olacak, doğalgaz ise %24 ile bunu izleyecektir (IEA, 2018).
Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Üretimi
Türkiye’de son on yılda enerji tüketimi %39,7 artış gösterirken, enerji üretimi %34 artmıştır. Yerli üretimin tüketimi karşılama oranı %26,4’ten %27,6’ya yükselmiştir. Özellikle yerli kömür üretiminin tüketimi karşılama oranının artışı, ülke enerji politikalarındaki değişikliklere işaret etmektedir.
Enerji Kaynaklarının Geleceği
Enerji arzındaki bu değişimler, hem dünya genelinde hem de Türkiye’de enerji politikalarının ve kaynak dağılımının yeniden değerlendirilmesini zorunlu kılmaktadır. Kömür, hem dünya genelinde hem de Türkiye’de önemli bir enerji kaynağı olarak kalırken, gelecek yıllarda bu kaynağın kullanımı ve çevresel etkileri önemli bir tartışma konusu olmaya devam edecektir.