Kömür Rezervleri ve Küresel Önemi
Dünya Enerji Konseyi’nin araştırmalarına göre, dünyadaki kanıtlanmış işletilebilir kömür rezervi yaklaşık 900 milyar ton civarında. Bu rezervin yaklaşık 400 milyar tonu antrasit ve bitümlü kömür, 290 milyar tonu alt bitümlü kömür ve 210 milyar tonu ise linyit sınıfındadır. 2018 yılı kömür üretim verilerine göre, küresel kömür rezervlerinin yaklaşık 135 yıllık bir ömrü bulunmaktadır. Türkiye’nin kömür kaynakları ise yaklaşık 21 milyar ton seviyesindedir, ancak kalite ve özellikler yönünden değerlendirildiğinde, genellikle düşük kalori ve yüksek kül ve nem içeriğine sahip oldukları görülüyor (MTA, 2019; TTK, 2018).
Temiz Kömür Teknolojileri ve Geleceği
Linyitlerimizin ve diğer kömür kaynaklarımızın, çevresel faktörler, maliyet ve satışlar açısından tamamının sürdürülebilir ve daimi kullanılabilmesi, emisyon ve diğer çevre kirliliği yaratan özelliklerinin, milli ve yenilikçi teknolojilerle iyileştirilmesi halinde mümkün olacaktır. Bu bağlamda, “Temiz Kömür Teknolojileri” ön plana çıkmaktadır. Bu teknolojiler, kömürün hazırlanmasında ve kullanımında çevresel etkileri minimuma indiren, verimliliği ve katma değerlerini artıran yöntemlerdir.
Kömür Hazırlama ve Gazlaştırma Teknolojileri
Kömür Hazırlama, İyileştirme, Zenginleştirme ve Sıvılaştırma Teknolojileri:
Kırma, öğütme, eleme, boyutlandırma, yaş veya kuru yıkama, kömür-su karışımları, susuzlaştırma, kurutma, sıvılaştırma ve briketleme gibi teknolojiler kömürün kalitesini artırırken, çevresel etkileri azaltıyor.
Lavvar tesisleri gibi yoğunluk farklılıklarından yararlanarak atıkların kömürden ayrılması en yaygın kullanılan yöntemdir.
Kömürün Gazlaştırılması ve İleri Teknolojiler:
Kömür gazlaştırma teknolojileri, kömürün tam yanması yerine kısmi yanma ile sentez gazı üretir.
Sentez gazının kullanımıyla katma değerli ürünler ve elektrik üretimi, çevre dostu yöntemlerle gerçekleştirilebilir.
Türkiye’de linyit ve biyokütle karışımlarından sıvı yakıt üretimi gibi projeler bu alandaki yenilikçi çalışmaları öne çıkarıyor.
Santrallerde Verimlilik Artışı ve Emisyon Kontrolü
Yüksek Verimlilikli Düşük Emisyonlu (HELE) Teknolojileri, baca gazı arıtma sistemleri, NOx giderme teknolojileri, elektrostatik presipitatörler gibi yöntemlerle emisyonları azaltmak ve verimliliği artırmak mümkündür.
Karbondioksit Tutma ve Depolama Teknolojileri
Karbon dioksit tutma, kullanma ve depolama (CCS/CCUS) teknolojileri, iklim değişikliğiyle mücadelede kömürün kullanımını daha çevre dostu hale getirmekte ve Paris Anlaşması hedeflerine ulaşmada kritik rol oynamaktadır.
Temiz kömür teknolojileri, kömür kaynaklarının daha verimli ve çevre dostu şekilde kullanılmasını sağlamaktadır. Kömürün geleceği, bu yenilikçi teknolojilerin gelişimi ve uygulanması ile yakından ilişkilidir. Bu teknolojilerin yaygınlaşması, Türkiye’nin ve dünyanın enerji ihtiyacını karşılamada önemli bir rol oynayacaktır.